Vereniging van adviesraden die de lokale overheid adviseren vanuit het inwonersperspectief

Hoe maak je dementiezorg in jouw gemeente écht inclusief?

Als tiener werkte ik een tijdlang als gastvrouw binnen een ouderenzorgorganisatie met mensen met dementie. Een van mijn bewoners was een man met een migratieachtergrond, die door zijn dementie alleen nog maar in zijn geboortetaal kon spreken. Om contact met hem te kunnen maken, leerde ik een aantal woorden. Zodra ik die uitsprak, kreeg ik een grote glimlach van hem. Toch is het in de praktijk voor zorg- en welzijns-medewerkers nog niet altijd even makkelijk om in contact te komen met mensen met een migratieachtergrond en dementie.

Door Tara Koendersvrijdag 26 april

Even een paar feiten op een rij. In 2020 telde Nederland volgens een schatting van Alzheimer Nederland 38.000 mensen met een migratieachtergrond. In 2030 zal dit aantal bijna verdubbelen naar 60.000. Hoe kunnen wij deze groeiende groep mensen goede dementiezorg en ondersteuning bieden als wij de taal niet vloeiend spreken? En hoe weten hun mantelzorgers die hulp te vinden als ze minder snel met dementie-klachten naar de huisarts gaan? Dan moeten wij naar hen toe! 

Handvatten

In het afgelopen kwartaal hebben we vanuit het programma Implementatie Zorgstandaard Dementie samen met de dementienetwerken - Nederland kent er 66 in totaal - verkend wat we kunnen doen om deze groep mensen beter te bereiken. Ik geef u graag drie handvatten mee:  

1. Het begint met inzicht. Ontdek hoeveel mensen met een migratieachtergrond in uw regio wonen.  Dit kan via het CBS, maar ook via de dementiemonitor van Alzheimer Nederland of www.dementieinkaart.nl

2. Werk samen met sleutelpersonen. Dit zijn mensen die zelf een migratieachtergrond hebben en getraind zijn in het herkennen en bespreken van dementie. Vaak werken zij nauw samen met de casemanagers in hun regio. Zelf was ik onder de indruk van verhaal van Malika, zij werkt sleutelpersoon in Amsterdam.

3. Denk goed na over de manier waarop je activiteiten aanbiedt. Zo leerde ik dat de naam ‘Alzheimer Café’ Turkse of Marokkaanse mensen kan afschrikken vanwege religieuze overtuigingen. In Utrecht is bijvoorbeeld gekozen voor het reizende theehuis en daar komen deze mensen wél graag naartoe. 

Nieuwsgierig zijn 

Maar weet u wat voor mij de allerbelangrijkste les was hoe je contact kunt maken met mensen met een migratieachtergrond (de persoon met dementie of diens mantelzorger)? Door nieuwsgierig te zijn naar de ander. Kijk voorbij kleur- of cultuurverschillen, maar ga op zoek naar datgene wat je gemeen hebt met die ‘onbekende ander’. Zie je een vader of een moeder, een sportieveling of een kletskous, een introvert of een extravert persoon? En herken je daarin iets van jezelf? Dan is dat een mooi startpunt voor een open gesprek om van daaruit een bruggetje te bouwen naar de mogelijke zorg en ondersteuning die je jouw gesprekspartner kunt bieden bij dementie.

TIP: Op 14 mei en 27 juni heeft Vilans  interessante bijeenkomsten over samenwerken met het sociaal domein vanuit het programma implementatie zorgstandaard dementie? Kijkt u hier voor meer informatie en aanmelden.

Over de auteur: Tara Koenders is senioradviseur leren en veranderen en programmaleider implementatie zorgstandaard dementie bij Vilans